Riskware là gì? Cách thức Riskware hoạt động

Như chúng ta đã biết, Virus, worm, trojan horse, spyware, ransomware và malware đều là những loại phần mềm độc hại phổ biến hiện nay. Tuy nhiên,  bạn có thể an toàn với phần mềm chống vi-rút tốt được cài đặt trên thiết bị của mình và tránh xa các trang web độc hại không? Điều này là không hoàn toàn, vì một số mối đe dọa rất khó phát hiện, ví dụ như phần mềm rủi ro. Vậy khái niệm riskware là gì? Cách thức hoạt động của nó như thế nào? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết sau đây của shop máy chủ nhé.

Riskware là gì?

Thực tế, Riskware là từ ghép của “rủi ro” (risk) và “phần mềm” (ware), thuật ngữ “phần mềm rủi ro” này được sử dụng để mô tả bất kỳ chương trình hợp pháp nào không được thiết kế để gây độc hại. Tuy nhiên vẫn có một số lỗ hổng bảo mật nhất định. Vì thế, các tác nhân đe dọa có thể lợi dụng những lỗ hổng bảo mật này để phát tán phần mềm độc hại hoặc đánh cắp thông tin bởi những lý do xấu.

Cách thức Riskware hoạt động như thế nào?

Khi đã tìm hiểu về riskware là gì thì chắc hử bạn sẽ băn khoăn riskware hoạt động như thế nào? Khi tội phạm mạng phát hiện ra lỗ hổng trong một ứng dụng thông thường, các hacker có thể thực hiện hành vi xấu theo một số cách khác nhau. Nếu như thành công, nỗ lực của họ sẽ dẫn đến việc phần mềm được nhắm mục tiêu bị xâm phạm mà người dùng không hề hay biết.

Chẳng hạn như phần mềm giám sát nhân viên đã trở nên rất phổ biến trong những năm gần đây, nhiều công ty đã áp dụng mô hình làm việc từ xa. Các chương trình này dùng để theo dõi email và trò chuyện trực tiếp, chụp ảnh màn hình, ghi lại các lần gõ phím, cũng như theo dõi các trang web mà nhân viên truy cập trên máy tính của công ty. Một lỗ hổng trong một chương trình như vậy sẽ khiến cả công ty và nhân viên của họ gặp rủi ro lớn.

Bên cạnh đó, các thiết bị di động cũng gặp nguy hiểm từ riskware. Nhận thấy, các ứng dụng có thể được tải xuống từ các cửa hàng ứng dụng chính thức đã bị bắt gặp yêu cầu các quyền bất thường. Điều này sẽ cho phép phần mềm độc hại được cài đặt hoặc vi phạm quyền riêng tư của người dùng theo một cách nào đó.

Mặc dù vậy, backdoor không phải là điều đáng sợ duy nhất về riskware. Mà Riskware cũng có thể được sử dụng để mô tả bất kỳ chương trình nào ngăn phần mềm khác được cập nhật, đồng thời phá vỡ thiết bị theo một cách nào đó hoặc vi phạm pháp luật nơi người dùng sinh sống.

Có những loại riskware nào?

Hiện có nhiều loại riskware khác nhau, bao gồm chương trình quay số, IRC client, phần mềm giám sát, dịch vụ máy chủ Internet, chương trình quản lý mật khẩu và trình cài đặt tự động,…Trong đó, những công cụ phổ biến nhất là công cụ truy cập từ xa, công cụ tải file và các bản vá hệ thống.

Công cụ truy cập từ xa

Các công cụ truy cập từ xa và những chương trình quản trị chính là thứ mà các bộ phận CNTT không thể thiếu, nhưng có nhiều rủi ro. Nếu như không được bảo mật đúng cách, các chương trình này sẽ cho phép kẻ đe dọa có quyền truy cập đầy đủ vào nhiều máy trên mạng. Từ đó, gây nguy hiểm cho bảo mật của toàn bộ công ty.

Công cụ tải file

Công cụ tải file cũng sẽ được coi là riskware, bởi vì ngay cả khi trình tải xuống không phải là phần mềm độc hại. Vì nó vẫn có thể lén lút tải xuống các chương trình độc hại. Do phần mềm diệt virus của bạn sẽ không nhận diện công cụ tải file hợp pháp là phần mềm độc hại, nó sẽ được phép tải xuống phần mềm không mong muốn và có khả năng gây nguy hiểm.

Bản vá hệ thống

Điều này nghe có vẻ không đúng, nhưng các bản vá và cập nhật hệ điều hành là một loại riskware phổ biến. Thực tế, có lẽ bạn đã nghe nói về một công ty công nghệ lớn phát hành bản cập nhật và bản cập nhật đó đã tạo ra các lỗ hổng mới cho tội phạm mạng khai thác.

Điều này không có nghĩa là bạn không nên cập nhật hệ thống của mình thường xuyên, nhưng bạn cũng cần lưu ý.

Cách phát hiện riskware và ngăn chặn tấn công như thế nào?

Do riskware không thực sự là phần mềm độc hại nên nó nổi tiếng là khó phát hiện. Đây chính là một vấn đề lớn, nguyên nhân là bạn không thể dựa vào phần mềm diệt virus hoặc công cụ tương tự. Hiểu cách khác, bạn phải tự mình xử lý vấn đề. Tuy nhiên, có nhiều cách để phát hiện riskware tiềm ẩn.

Đầu tiên bạn nên kiểm tra thiết bị để phát hiện riskware là tìm bất kỳ chương trình nào mà bạn chưa cài đặt. Nếu như bạn phát hiện một ứng dụng mà bạn chưa bao giờ cài đặt, thì tức là nó đã được tải xuống bởi một chương trình khác hoặc đã được cài đặt sẵn. Thậm chí ngay cả phần mềm có sẵn trên thiết bị cũng có thể là riskware, nên bạn thường chủ quan không đề phòng. Thật may mắn vì ngay cả những chương trình cứng đầu nhất cũng có thể được gỡ bỏ.

Thứ hai, bạn luôn kiểm tra các quyền trước khi sử dụng ứng dụng. Điều này được áp dụng cho các thiết bị di động nói riêng. Chẳng hạn như, ứng dụng đọc sách điện tử cần quyền truy cập file để mở tài liệu, sẽ không cần quyền truy cập vào camera hoặc danh bạ của bạn. Nếu như nó yêu cầu các quyền như vậy, rất có thể đó là riskware.

Thêm một vấn đề nữa bạn nên làm là quét thiết bị của mình để tìm các ứng dụng chưa được cập nhật trong một thời gian. Nếu như một chương trình không nhận được các bản cập nhật thường xuyên từ nhà phát triển, thì đó là một nguy cơ tiềm ẩn về bảo mật. Bởi vì tội phạm mạng thường nhắm mục tiêu vào những chương trình đó và tìm kiếm các sơ hở.

Tiếp theo là vấn đề về tính hợp pháp. Nếu như một chương trình cho phép bạn truy cập nội dung vi phạm bản quyền, rất có thể đó là riskware. 

Cuối cùng, cũng có những mối đe dọa từ riskware không có backdoor hoặc lỗ hổng bảo mật rõ ràng. Tuy nhiên, tương tác với phần mềm khác trên thiết bị theo cách chúng ngăn phần mềm đó thực hiện những gì nó được thiết kế để thực hiện. Đây là một cách tốt để kiểm tra mọi xung đột tiềm ẩn giữa ứng dụng là phân tích các điều khoản dịch vụ của chúng.

Khi thực hiện các bước này sẽ giúp bạn phát hiện riskware tiềm ẩn. Nếu như bạn tìm thấy một chương trình như vậy, hãy đảm bảo rằng bạn xóa nó khỏi thiết bị của mình. Nhìn chung, bạn chỉ nên tải xuống phần mềm từ các nguồn có uy tín và chính thức, tránh những chương trình yêu cầu các quyền không cần thiết.

Tóm lại Riskware là một thách thức an ninh mạng vì hầu hết mọi chương trình đều có thể trở thành riskware, trong đó bao gồm cả phần mềm được cài đặt sẵn trên thiết bị của bạn. Vì thế, để ngăn điều này xảy ra bạn cần luôn cảnh giác và theo dõi thiết bị để biết bất kỳ thay đổi nào, đồng thời chọn lọc càng nhiều càng tốt các phần mềm bạn sử dụng. Mong rằng những thông tin trên đây shop máy chủ về riskware là gì cung cấp sẽ hữu ích với bạn.